‘Tegenwind doet de vlieger opstijgen’
Weerstanden en Tegenslagen
We maken ze allemaal mee. Soms zijn tegenslagen of weerstand zo stevig dat we het bijltje erbij neer willen gooien.
Tijdens een lezing die we bijwoonden, vertelde men het verhaal over twee mannen die in 1857 in Nevada een zilvermijn openden. Na lang door harde granietlagen gegraven te hebben zonder ook maar een spoortje zilver te hebben gevonden, gaven zij het op en verkochten hun claim voor een habbekrats aan Thomas Comstock. Deze groef nog enkele meters door en stuitte op de rijkste zilverader ooit ontdekt!
De zilvermijn, de Comstock Lode, heeft nog vele jaren gigantische hoeveelheden aan zilvererts geproduceerd en zijn eigenaren schatrijk gemaakt.
Zilvermijnen en leiderschap
Twee uiteenlopende thema’s zul je zeggen. Klopt. Toch is er een belangrijke parallel te trekken tussen het voorgaande verhaal en de voortdurende inspanningen van leidinggevenden om de neuzen van hun mensen dezelfde kant op te krijgen.
Net zoals de mijnwerkers weerstand ondervonden van harde granietlagen, ondervinden leidinggevenden op een andersoortige manier ook geregeld weerstand bij het aansturen van medewerkers. En wees eens eerlijk: ga jij er, net als de mijnwerkers, als leidinggevende soms ook niet met brute kracht tegenin? En raak je ook niet ontmoedigd als de houding van je medewerkers niet verandert?
Ander perspectief?
Het kan ook anders. Medewerkers staan in principe best open voor je voorstellen en willen meewerken aan veranderingen. Wanneer ze echter met tegenwerpingen komen of zelfs hun hakken in het zand zetten, wordt dit vaak onterecht gezien als weerstand en ‘niet mee willen werken’. Deze weerstand van medewerkers is echter zelden échte weerstand maar veel meer een verhulling van onzekerheid, angst, twijfel, of onbekendheid.
Bovenstroom en Onderstroom
Moderne managementliteratuur beschrijft de ‘Bovenstroom’ en de ‘Onderstroom’. De ‘Bovenstroom’ is eigenlijk wat we ‘Het topje van de ijsberg’ noemen: datgene wat tastbaar is, actuele concepten en gedrag van mensen.
De ‘Onderstroom’ (onderkant van de ijsberg) bevat de psychologische factoren die niet zichtbaar zijn maar wel enorme impact hebben. Denk bijvoorbeeld aan de waarden of persoonlijk belangen van medewerkers of de cultuur binnen team of organisatie.
Psychologische factoren
Alle weerstand bij mensen, heeft een psychologische oorzaak. Wil je een constructieve relatie met jouw medewerkers opbouwen dan heeft het dus weinig positief effect om op elke weerstand in te ‘hakken’ en dus eigenlijk bezig te zijn met symptoombestrijding. De echte reden van weerstand ligt altijd dieper en kent eigenlijk maar drie oorzaken:
- Allereerst zijn er medewerkers die datgene wat je voorstaat maar onzin vinden: “Alles ging toch goed?” Zij zien de noodzaak van veranderen of vernieuwing niet in. Deze mensen ervaren gewoonweg onvoldoende urgentie.
- Er zijn ook medewerkers die deze noodzaak wel inzien maar eigenlijk veel moeite hebben met het loslaten van wat er in de oude situatie wél goed was. De door jou ingeluide nieuwe richting impliceert voor hen een verlies.
- Tot slot zijn er medewerkers die het even niet weten. Deze groep komt niet in beweging omdat veel aspecten van wat hen te wachten staat, nog onduidelijk zijn. Ze blijven passief aan de ‘zijlijn’ staan. Stilzwijgende weerstand.
Herkenbaar?
Old school’ versus ‘New school’.
Even kort door de bocht: bij elke vorm van ‘weerstand’ die je bij medewerkers ervaart, heb je eigenlijk maar twee opties:
Optie 1 Je ziet weerstand als negatief. Je drijft je zin door middels de macht die je als leidinggevende hebt. Dit is de ‘old school’ werkwijze vanuit het traditionele (hiërarchische) leiderschap. Je zult moeten erkennen dat deze ‘old school’ aanpak je als leidinggevende veel energie kost. Uiteindelijk loop je erop leeg of je geeft op.
Optie 2 Je onderkent de psychische factoren die aan weerstandsgedrag ten grondslag liggen. Dit betekent voor jezelf dat je stopt met inhoudelijk te reageren op het gedrag van je medewerkers. In plaats dáárvan ga je met open vragen en een open mind onderzoeken wat er precies leeft bij je mensen.
Je raakt niet gefrustreerd of boos op medewerkers die niet met je meegaan of veranderingsprocessen vertragen. Integendeel: je ziet het als uitdaging om te weten te komen wat er écht aan de hand is. Bijkomend voordeel; je mensen voelen zich gehoord! (Lees meer hierover in ons artikel; ‘Lastige medewerkers verdienen een bonus‘)
Er zit zilver achter het graniet!
Het laatste is het ‘new school’ denken, waarbij je werkt aan een organisatie met betrokken medewerkers die gemotiveerd en geïnspireerd hun bijdrage leveren. Op deze manier ga je als vanzelf ervaren hoe eenvoudig het is om je mensen betrokken te houden, ongeacht alle veranderingen of turbulentie binnen je team of organisatie. Go for it!
Wil jij voortaan ook effectief met weerstand van medewerkers om kunnen gaan? Plan hieronder een vrijblijvend W2 Insight ‘optimizer’ gesprek:
Ja, ik wil graag meer informatie!
