Your assumptions are your windows on the world. Scrub them off every once in a while, or the light won’t come in! – Alan Alda –
‘To assume’
De harde werkelijkheid; door de dag heen doen we als mens (te) vaak een aanname.
Soms betreft het een aanname over onszelf, soms over gebeurtenissen en heel vaak betreft het anderen.
“Wat is daar nu zo erg aan?”, zul je je wellicht afvragen.
Ons antwoord: “Alles”.
Wanneer we namelijk het woordgrapje van Benny Hill (bekijk ook even dit filmpje!) serieus nemen, staat het Engelse werkwoord ‘to assume’ voor: Ass – U – Me. Met het doen van een aanname zet je dus in feite jezelf, maar ook de ander (stevig) voor schut.
Een paar voorbeelden:
- Een deelneemster in één van onze programma’s vloog bij binnenkomst meteen een collega van een andere locatie om de nek omdat ze dacht dat deze zwanger was. Helaas had het ‘zwangerschapsbuikje’ een andere, minder plezierige oorzaak.
- Een directeur was er vast van overtuigd dat een marketingmanager voor zichzelf wilde gaan beginnen en bezig was de klanten van het bedrijf te benaderen om ‘met hem mee te gaan’. (Later bleek dit ten onrechte) Zonder dit eerst bij de betreffende manager te checken, kreeg deze op staande voet ontslag. Gevolg: de vertrouwenscultuur binnen het bedrijf werd met één klap om zeep geholpen. De marketingmanager kreeg daarnaast nog een huizenhoge ontslagvergoeding mee.
- Een van onze eigen collega’s kreeg een grote bos bloemen van haar partner. Dit gewoon als teken dat hij van haar hield. Omdat ze dit echter absoluut niet van hem gewend was, ging ze er (onbewust) van uit dat dit gebaar als excuus was bedoeld voor iets dat hij gedaan had wat niet OK was.
Overtuigingen worden werkelijkheid
Iedereen kijkt vanuit zijn of haar eigen ‘bril’ naar de wereld. Deze ‘bril’ is ons referentiekader en geen enkele bril is hetzelfde. Dit referentiekader bestaat uit overtuigingen die wij in ons leven hebben gevormd. Overtuigingen krijgen we onbewust mee vanuit je opvoeding, school, vrienden, familie etc. Overtuigingen vormen we ook vanuit onze eigen ervaringen.
Het kenmerk van overtuigingen is dat we ze onbewust automatisch ook voor ‘waar’ aannemen waardoor ze zo onze werkelijkheid gaan vormen. Immers, we interpreteren alles om ons heen, inclusief het gedrag van anderen, conform het ‘programma’ van onze overtuigingen.
Het laat zich ook gemakkelijk raden hoe sterk dit tegen ons werkt waar het beperkende overtuigingen betreft.
Onze overtuigingen zijn ook de bron van elke aanname de we doen.
ANNA
Aannames verschaffen (schijn)veiligheid want het is comfortabel om er gewoon van uit te gaan dat je eigen denkwijze (overtuiging) ‘klopt’ en dat je die dus niet hoeft te onderzoeken.
Wanneer je echter open en eerlijke relaties met anderen écht belangrijk vindt, check dan elke aanname zodra je je ervan bewust wordt dat je die doet. Hoe confronterend voor jezelf het ook kan zijn wanneer blijkt welke overtuiging er achter verborgen zit.
‘ANNA’ is hierbij het beste ‘tegengif’ en staat voor “Altijd Navragen, Nooit Aannemen”. Het gebruik van ‘ANNA’ helpt je om even aan je eigen ‘zijlijn’ te gaan staan en te checken of dát wat je aanneemt, ook wel klopt.
Meer hierover lezen? Lees nog even ons populaire artikel van vier weken geleden.
‘(JA) MAAR’ = Jammer.
Aannames hebben we, zoals gezegd, ook geregeld over onszelf. We hebben het dan over een hele rits van beperkende overtuigingen over onszelf waarmee wij onszelf tevens klein houden. Bijvoorbeeld:
– Ja maar……. Ik ben slecht in….
– Dat lukt me niet omdat….
– Dit doe ik altijd zo
– Zo werkt dat bij mij niet….
– Als je voor een dubbeltje geboren bent, dan….
– Hulp vragen vind ik lastig
– Ik kan alleen maar op mezelf vertrouwen
Deze overtuigingen houden ons tegen in het zetten van stappen buiten onze comfortzone. Ze verhinderen dus dat we ‘groeien’ en omdat ze een automatisme vormen in onze denkwijze, nemen we ze ook voor ‘waar’ aan. We zullen dus ook zelden checken of ze wel kloppen. ‘Ja Maar’ is dus altijd ‘Jammer’.
Check, Check, Doublecheck
Wanneer je een weerbarstige aanname hebt over een ander, kun je niets anders dan die aanname gewoon te checken. Dit kan als zeer oncomfortabel voelen omdat je ja dan ook kwetsbaar opstelt. En de ander kan altijd onverwacht of zelfs negatief reageren.
Bijvoorbeeld: “Schat, ik heb het idee dat je me deze bloemen geeft omdat je iets gedaan hebt naar mij toe dat niet OK is. Klopt dat?”
Gevolg: het lijkt veiliger om toch gewoon vast te blijven houden aan een aanname.
Ga deze uitdaging toch aan! Realiseer je dat elke aanname alles over jou zegt en helemaal niets over de ander. Deal dus met je eigen overtuigingen en corrigeer jezelf wanneer je jezelf betrapt op een aanname.
Merk je als leider dat er in je team(s) een stevige aanname – cultuur zit, nodig ons dan eens uit voor een kop koffie.
Ja, ik herken dit ook bij ons!Deel, als je dat wilt, ook in het commentaarvlak eens een aanname waarmee je je uiteindelijk zélf voor schut hebt gezet.
Dankjewel alvast?
